Wat gaan we daarvoor doen ? |
|---|
0.7 Uitkering Gemeentefonds |
|---|
Belangrijkste ontwikkelingen 2021 | Belangrijkste resultaten 2021 | |
|---|---|---|
De herijking van het gemeentefonds waarvan de gevolgen naar het zich laat aanzien eind 2020 bekend zouden moeten worden. | Voor 2022 en latere jaren de financiële gevolgen in beeld brengen. |
Toelichting
Met betrekking tot de algemene uitkering uit het gemeentefonds spelen voor 2021 en verder drie zaken:
1. het bij het lastenniveau van de gemeenten achterblijven van de verstrekte middelen voor de Jeugdzorg;
2. de normeringssystematiek waarbij de omvang van het accres (de groei van het gemeentefonds) afhankelijk is van de accres relevante uitgaven van het Rijk gedurende het boekjaar;
3. de herziening/herijking van de verdeling ssystematiek van het gemeentefonds.
ad 1. In 2019 is voor de periode 2019 t/m 2021 € 1 miljard extra beschikbaar gesteld voor de Jeugdzorg. Deze middelen zijn ook na 2021 structureel geraamd.
Vooralsnog bestaat er geen zekerheid over extra aanvullende middelen in het gemeentefonds na 2021. De minister van BZK heeft aangegeven eerst de resultaten naar het onderzoek van de structurele component van de tekorten af te willen wachten alvorens hier uitspraken over te doen. In de Kadernota is hiervoor met ingang van 2022 een additionele structurele stelpost van € 698.500 geraamd. Het opnemen van deze stelpost wordt door de toezichthouder toegestaan als de gemeente ook zelf maatregelen neemt gericht op beheersing van de kosten.
ad 2. In het kader van de corona-besprekingen tussen VNG, IPO en de fondsbeheerders is aangegeven dat de accressen voor 2020 en 2021 bevroren zullen worden tenzij er sprake is van onvoorziene gebeurtenissen met grote gevolgen voor de rijksfinanciën die deze afspraak weer openbreken.
Nu de herziening met één jaar wordt uitgesteld, zullen wij ook een voorstel om tot een stabielere raming van de algemene uitkering te komen uitstellen (motie LW en D66, nr. 099). Wij zullen motie 099 aan de orde stellen als onderdeel van de discussienota Middelen 2030, die op 22 september 2020 met enkele raads- en commissieleden opiniërend is besproken.
ad 3. In de loop der jaren is de verdeling van het gemeentefonds over de gemeenten steeds ingewikkelder geworden. Bovendien bevat de huidige verdeling van het gemeentefonds een aantal scheefheden, met name in het sociaal domein en de wijze waarop de eigen inkomsten van gemeenten worden betrokken. Het takenpakket van gemeenten is veranderd en ook de context waarbinnen gemeenten functioneren.
Gemeenten werken bijvoorbeeld steeds meer samen in wisselende regionale verbanden. Al deze factoren maken dat het gemeentefonds toe is aan een actualisatie.
Halverwege 2019 zijn de gemeentefondsbeheerders gestart met de werkzaamheden om de verdelingssystematiek van het gemeentefonds beter te laten aansluiten bij het kostenniveau van de gemeenten. Om de ontwikkelingen daarin te kunnen volgen neemt de WODV deel in een klankbordgroep.
Het nieuwe verdeelmodel voor het sociaal domein is bekend, die voor het klassiek model wordt dit najaar afgerond. In november zal het volledige herverdelingsvoorstel aan de Tweede Kamer worden voorgelegd. Na parlementaire instemming zullen de uitkomsten in de decembercirculaire worden gepubliceerd.