Een paragraaf duurzaamheid in de begroting is niet verplicht. Het college kiest ervoor vanaf 2021 toch deze paragraaf op te nemen, vanwege het belang dat aan duurzaamheid wordt gehecht. Duurzaamheid is een containerbegrip. Maatregelen voor verduurzaming van de samenleving kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op klimaatbestendigheid, CO2-reductie (o.a. energietransitie) of circulariteit. Duurzaamheid zit verdeeld over meerdere programma’s in de begroting. In deze paragraaf hebben we de belangrijkste onderdelen op het gebied van duurzaamheid verzameld. De nummering verwijst naar de onderdelen uit deze begroting.
- Bestuur en Organisatie:
0.3 Verduurzamen gemeentelijk vastgoed
Net zoals vastgoed van bedrijven, is ook gemeentelijk vastgoed onderhevig aan de informatieplicht, energiebesparingsplicht en 2023 label C-verplichting voor kantoren. Uit de financiële doorkijk wat betreft de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed blijkt dat we voor een grote financiële en technische opgave staan om de gehele portefeuille in 2050 energieneutraal te krijgen.
Om invulling te geven aan de ambitie ‘Wassenaar energieneutraal 2050’, zal er worden gestart met de concrete verduurzaming van drie panden. Dit betreft Paauwlaan 12 (scouting), Langstraat 40 (bibliotheek) en Het Kerkehout 6 (aula begraafplaats). Het doel is om geleidelijk de gehele gemeentelijke portefeuille te verduurzamen. Om dit te bereiken zullen jaarlijks voorstellen worden voorgelegd aan de raad.
- Verkeer en vervoer
2.1 Verkeer en vervoer
In het najaar van 2020 zijn diverse toekomstvarianten voor de N44 opgesteld. In het jaar 2021 zal een verdere uitwerking van de toekomstvariant(en) en lobby plaatsvinden om de bereikbaarheid en leefbaarheid van de N44 te verbeteren. Gekeken wordt naar de kansen die er liggen in het verbinden van ecologische structuren en versterken van recreatie. Hierbij is ook aandacht voor de meerwaarde die een eventuele lightrailverbinding kan bieden.
De aanpak van het sluipverkeer door Wassenaar beoogt het verminderen van het doorgaande verkeer en daarmee reductie van fijnstof en CO2 uitstoot
Het beheer van de openbare verlichting is erop gericht om de bedrijfszekerheid te waarborgen en het areaal veilig en duurzaam in stand te houden. Vanuit het landelijk energieakkoord is er een opgave waar in 2030 minimaal 50% besparing is bereikt op het energieverbruik t.o.v. 2013. Door onder andere het toepassen van energiezuinige verlichting (led) en energiebesparende maatregelen zoals bijvoorbeeld dimmen. Van het huidige areaal is momenteel 25% voorzien van ledverlichting waarvan het licht in de nacht wordt gedimd.
Verkeersregelinstallaties zijn geheel voorzien van ledverlichting. De uitgangspunten zijn het waarborgen van de bedrijfszekerheid en een duurzame instandhouding.
2.2 Parkeren
In samenspraak met regionale partners wordt een vervolg gegeven aan het ontwikkelen van nieuwe kaders voor de plaatsing van elektrische oplaadinfrastructuur.
- Economie
3.1 Economische ontwikkelingen
In 2021 starten we met de uitvoering van het inrichtingsplan centrum Wassenaar 2020 – 2021. Het gaat hierbij om de nadere detaillering en voorbereiding, de inrichting van een proefvlak om de toekomstige sfeer te ervaren, een helder en aansprekend terrassenbeleid, richtlijnen voor uitstallingen, een uitbreiding van het fiets parkeren, de invoering van een lengtebeperking voor vrachtauto’s en de oplevering van gerenoveerde gevels.
Het Definitief Ontwerp Inrichtingsplan laat een hoge score op het gebied van duurzaamheid zien. Zo is er gekozen voor gebakken straatsteen (zowel nieuw als hergebruik). Dit is een circulair product (herbruikbaar in zijn basisvorm). Ook bij toekomstige aanpassingen in het centrum kan dezelfde steen worden hergebruikt. Daarnaast wordt zoveel mogelijk hardsteen toegepast in plaats van beton. Dit blijft langer goed en kost minder energie en grondstoffen om het te produceren. De plantenbakken sluiten aan bij het erfgoed van de ‘Wassenaarse baksteencultuur’, gebaseerd op Haagse school. Er is gekozen om de armaturen van de lichtmasten om te vormen naar de ledverlichting: voor een zo laag mogelijk energieverbruik. Hittestress wordt verminderd door het toevoegen van meer groen, de toepassing van half verharding op ’t plein en het verkoelende waterelement op het evenementen plein. Panden kunnen beter worden geïsoleerd door het stimuleren van gevelrenovatie met energiescan. Het Visueel Afwegingskader laat zien dat er op het gebied van duurzaamheid nog enkele optimalisatiemogelijkheden zijn. Deze optimalisatiemogelijkheden worden bij de verdere uitwerking van het Inrichtingsplan verder verkend en indien mogelijk meegenomen.
- Onderwijs
4.2 Onderwijshuisvesting
Het IHP is in 2019 door de gemeenteraad vastgesteld en in 2021 en de volgende jaren wordt uitvoering gegeven aan dit plan. Jaarlijks zal het IHP worden gemonitord en in 2021 zal een start worden gemaakt met de voorbereiding van de herijking van het IHP dat eind 2022 zal worden vastgesteld. Bij nieuwe investeringen zijn duurzaamheid en een gezond binnenklimaat het uitgangspunt. We zullen de Raad in 2021 een nieuwe verordening onderwijshuisvesting voorleggen, waarin de (B)ENG-normen verwerkt zijn. Het huidige IHP 2019-2034 staat voor:
a. passende duurzame huisvesting;
b. afweging van renovatie dan wel nieuwbouw in het kader van verduurzaming voor schoolgebouw(del)en die ouder dan 50 jaar en functioneel en/of technisch verouderd zijn.
Hiervoor komen in aanmerking de Sint Jozefschool (1968), Sint Bonifaciusschool (1917, rijksmonument), Herenwegschool (1924, gemeentelijk monument), Kievietschool (1918, gemeentelijk monument) en Rijnlands Lyceum (met twee bouwdelen uit 1939 en 1952, beiden rijksmonumenten).
Bij deze afweging wordt ook de uitbreiding voor de Kievietschool, Herenwegschool en Rijnlands Lyceum uit scenario 1 betrokken: de huisvesting voor deze scholen dient op basis van functionele/bouwtechnische veroudering en verduurzaming.
- Sport, cultuur en recreatie
5.2 Sportaccommodaties
Multifunctionele sporthal Dr. Mansveltkade.
Het Definitief Ontwerp voor de energie neutrale hal wordt vierde kwartaal 2020 vastgesteld. Hiervoor worden o.a. naar verwachting 350 zonnepanelen geplaatst op de hal. In het eerste kwartaal 2021 zal gestart worden met de bouw van de sporthal in Wassenaar en aan het einde van 2021 wordt deze opgeleverd.
5.5. Cultureel erfgoed
Erfgoed als kans en katalysator inzetten bij duurzaamheid. De raad heeft gevraagd om de plaatsing van zonnepanelen een extra impuls te geven door regelgeving te vereenvoudigen. Verdere ontwikkeling van beleid moet integraal worden vormgegeven in samenhang met het behoud van de Structuurvisie en het provinciale en Rijksbeleid. Hierin wordt erfgoed steeds vaker ingezet als kans en katalysator bij het nemen van duurzaamheidsmaatregelen.
5.7 Openbaar groen
Meerjarenprogramma Duin Horst & Weide.
De samenwerking binnen de Landschapstafel Duin Horst & Weide heeft als doel het vitaal en authentiek houden van het buitengebied van Duin Horst & Weide. Vanuit het Meerjarenprogramma Duin Horst & Weide worden in 2021 de inrichtingsmaatregelen voor de ecologische verbindingszone bepaald en voorbereid. Ook wordt op verzoek van de Landschapstafel Duin Horst & Weide gewerkt aan een Meerjarenprogramma Duin Horst & Weide 2.0. Hierin worden groene en recreatieve projecten gekoppeld aan projecten op het gebied van klimaatverandering, natuurvriendelijk boeren en energietransitie.
Gebiedsontwikkeling Valkenburg.
Belangrijk onderdeel van de Groene Zone is de ecologische verbinding tussen duingebied en Groene Hart. In samenwerking met de provincie Zuid-Holland wordt middels diverse deelprojecten (‘stappen’) de ecologische verbinding tot stand gebracht. De eerste deelprojecten worden naar verwachting begin 2021 uitgevoerd en uit subsidiegelden gefinancierd. Deze projecten behelzen onder andere de omvorming van graslanden naar natdraszones.
- Volksgezondheid en milieu
7.2 Riolering
Op basis van het gemeentelijk rioleringsplan (vGRP) dragen wij bij aan onze zorgplicht om het milieu zo min mogelijk te belasten en de volksgezondheid te verbeteren. Het uitgangspunt is het toewerken naar een klimaat robuuste en duurzame waterketen.
7.3 Afval
Verlagen van de hoeveelheid huishoudelijk restafval van 240 kilogram per inwoner per jaar in 2014 naar maximaal 30 kilogram per inwoner per jaar in 2025.
7.4 Milieubeheer en Duurzaamheid
Lokale Energiestrategie (LES).
De focus binnen de LES ligt op het afronden van de Transitievisie Warmte. Binnen de LES worden ook kleinschalige projecten uitgevoerd zoals energiemonitoring, incidentele zonnepanelenprojecten en aparte besparingsacties voor bewoners zoals de RRE (Regeling Reductie Energiegebruik). De gemeentelijke inspanningen op het gebied van CO2-reductie worden gemonitord.
Regionale Energiestrategie (RES).
In het kader van het Klimaatakkoord dienen regio's vóór juli 2021 hun RES aan te bieden. Met een RES levert de regio Rotterdam Den Haag een bijdrage aan het doel van 49% CO2-reductie in 2030 ten opzichte van 1990.
De Wassenaarse Klimaattafel is een platform, waarin duurzame initiatieven worden gedeeld en opgestart. Het platform is er om deelnemers te inspireren, buurten te activeren en een gezamenlijke effort te leveren in het reduceren van de CO2-uitstoot van heel Wassenaar.
- Wonen en Bouwen
8.1 Ruimtelijke ordening
Bij toekomstgerichte bestemmingsplannen wordt er gestuurd om onder andere ruimte voor duurzaamheid te bieden.
Daarnaast wordt bij de nieuwe bouwinitiatieven gestreefd om meer dan de wettelijke normen voor duurzaam bouwen te hanteren.
Paragraaf kapitaalgoederen
De voertuigen voor het uitvoeren van de gemeentelijke taken worden onder andere ingezet voor het in stand houden van de leefomgeving, toezicht en facilitaire zaken. Het waarborgen van de continuïteit van de bedrijfsvoering en het waar mogelijk verduurzamen van het wagenpark zijn de uitgangspunten voor het onderhoud en vervanging van voertuigen. Bij de aanbesteding van nieuwe voertuigen komen er elektrische auto’s voor de modellen die zijn te verkrijgen in een elektrische uitvoering en ook wordt de mogelijkheid voor biobrandstof afgewogen .
Duurzaam inkopen
Als organisatie hebben we een inkoopbeleid, waarin duurzaamheid een van de voorwaarden vormt. We streven er naar zo veel mogelijk duurzaam in te kopen.
Global Goals Gemeente
In het programma Duurzaam en Toekomstbestendig speelt samenwerking en communicatie een belangrijke rol. Zowel bij de Klimaattafel als bij de scholen bestaat de behoefte meer vorm en inhoud te geven aan duurzaamheidsonderwijs. Voor 2021 is hiervoor € 30.000 beschikbaar (zie taakveld 4.3). Door de twee te koppelen leveren we tevens een bijdrage aan het programmatisch werken.
Als Global Goals gemeente is het onze opdracht in beeld te brengen hoe wij met ons eigen beleid bijdragen aan de Global Goals. Geïnitieerd door de Fair Trade werkgroep is ook in de samenleving een groep inwoners actief met het in beeld brengen van de mate waarin inwoners en ondernemers bijdragen aan de duurzame ontwikkelingsdoelen. Door samen te werken dragen we bij aan de doelstellingen van Wassenaar 2030.