0.1 Bestuur

Toelichting

Inrichting Wassenaarse ambtelijke organisatie
Bij het afbouwen van de WODV en het opbouwen van een eigen organisatie, speelt uiteraard de vraag: wat voor organisatie willen we opbouwen voor Wassenaar? Het college wil een organisatie die zorgt voor realisatiekracht voor maatschappelijke opgaven en die die maatschappelijke opgaven centraal stelt. Een organisatie met medewerkers die de wensen van het bestuur begrijpen, weten welke doelen er voor ogen zijn en op basis daarvan opgavegericht aan de slag gaan. Een organisatie waarin de medewerkers samenwerken met inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en partners in zowel beleid als uitvoering. En een organisatie waarin gedacht wordt in mogelijkheden en waarin participatie, communicatie en positionering van de gemeente in het DNA zit van de medewerkers. Zo werken we aan een toekomstbestendig Wassenaar: wendbaar en weerbaar.

Een aansluitende vraag is: hoe worden de wettelijke taken in uitvoering gebracht? Gaan we alles als Wassenaar zelf doen of brengen we onderdelen elders onder? Laten we die bijvoorbeeld uitvoeren door een andere gemeente of door een marktpartij en houden wij zelf sterke regie? Over deze vragen wordt nu nagedacht door het college en we laten ons daarbij helpen door de organisatie en experts op dit gebied. Vanzelfsprekend bouwen wij hier voort op alle adviezen en rapporten van de afgelopen jaren.

Het weer opbouwen van een eigen organisatie is geen gemakkelijke opgave en levert in eerste instantie uitdagingen op, op het gebied van ontvlechten, overgang en opstarten. Dit vraagt het hele jaar 2021 naast extra aandacht van alle betrokkenen ook een extra financiële impuls om de reguliere werkzaamheden te kunnen blijven uitvoeren en daarnaast een goed functionerende nieuwe Wassenaarse organisatie neer te kunnen zetten. De voorbereidingskosten voor de ontvlechting van de Werkorganisatie Duivenvoorde (WODV) konden nog niet meegenomen worden in de voorliggende begroting. Het gaat om incidentele project- en frictiekosten die middels een begrotingswijziging ter besluitvorming worden voorgelegd aan de raad. Voor de structurele kosten op de langere termijn is het uitgangspunt dat deze binnen het huidige beschikbare kader zoals opgesteld in de voorliggende begroting vallen.

Raadhuis De Paauw weer bestuurscentrum
Voor buitenplaats De Paauw is in 2020 het park en de restauratie van de buitenzijde van het pand opgeleverd. We zijn druk bezig met de voorbereiding van de restauratie van de binnenzijde. Dit zal gepaard gaan met de ontwikkeling van het pand naar een volwaardig bestuurscentrum waarin de Wassenaarse ambtelijke organisatie weer is gehuisvest. Dit heeft ook als doel om het gemeentekantoor en de gemeentewerf aan de Johan de Wittstraat vrij te spelen voor het bouwen van nieuwe huizen en appartementen.

Midterm Review als rapportage instrument

De opgeleverde Midtermreview (MTR) vormt de verdere basis als rapportage-instrument in de Planning en Controlcyclus. Alle 115 doelstellingen uit het coalitieakkoord ‘Zelfstandig en Verantwoordelijk’ zijn in de MTR opgenomen. Dit betreft de punten die in het coalitieakkoord onder iedere paragraaf staan vermeld onder het kopje ‘In vogelvlucht’. Vanuit de nieuwe, opgavegerichte werkwijze, is deze tabel ook gelinkt aan de uitvoering van het realisatiedocument ‘Op weg naar Wassenaar 2030 en wordt deze tussentijds 2 jaarlijks geactualiseerd.

Nota Internationals in Wassenaar
Wassenaar is al geruime tijd gastheer voor een aanzienlijk aantal “internationals”. Deze groep bestaat uit buitenlandse werknemers die tijdelijk in Nederland werken (expats) en functionarissen die hun land in Nederland vertegenwoordigen (corps diplomatique). Ze kiezen als woonplaats Wassenaar vanwege de groene en veilige omgeving, centrale ligging tussen Den Haag, Rotterdam, Schiphol en Amsterdam. De inwoners en gemeente hebben zich altijd ingespannen om deze groep inwoners gastvrij te ontvangen en zich welkom te laten voelen. Meer dan 40 residenties en de Amerikaanse ambassade zijn in Wassenaar gehuisvest. Bovendien maakt het woonklimaat in Wassenaar de gehele regio aantrekkelijker als vestigingsplaats voor internationale bedrijven en instellingen. Wassenaar heeft hoogwaardig en uniek internationaal onderwijs met de American School The Hague en het Rijnlands Lyceum Wassenaar. De internationale gemeenschap is van grote waarde voor Wassenaar, omdat ze de lokale economie stimuleren, landgoederen en monumentale huizen onderhouden, reuring, vernieuwing en verjonging brengen. Als gemeente willen we ze meer betrekken bij de samenleving. Doordat expats hun ‘home away from home’ in Wassenaar vinden, zorgt Wassenaar ervoor dat de regio interessanter wordt voor internationale bedrijven en instanties.
Het doel van de Nota Internationals is het verduidelijken van de effecten van de internationals op ons dorp, wat zijn de voor- en nadelen, onderbouwd met cijfers. Op basis daarvan kan het gesprek over beleid met betrekking tot internationals verder gevoerd worden.

Burgerparticipatie
Burgerparticipatie is een overkoepelend thema bij de ontwikkeling en uitvoering van de strategische agenda van Wassenaar. Het college heeft in 2019 de nota inwonerparticipatie ‘Zo werken we samen in Wassenaar’ opgesteld. Om deze visie te concretiseren, voeren we in 2021 het plan van aanpak uit dat eind 2020 wordt afgerond. In dit plan van aanpak is de wijze waarop de visie tot uitvoering kan worden gebracht inzichtelijk gemaakt met onder andere concrete acties, kennisontwikkeling en middelen om samen te werken aan een fijne woon- en werkomgeving.

De gemeente Wassenaar steunt en stimuleert inwoners die mee willen denken, werken en doen. Daartoe wordt participatie van inwoners, ondernemers, verenigingen en andere organisaties nadrukkelijk opgezocht, van beleidsvorming tot aan uitvoering. De inwoner wordt in een vroegtijdig stadium betrokken bij het beleid. Daarbij wordt ook ruimte gelaten aan andere opvattingen en discussie. Per project of programma(onderdeel) wordt bepaald op welke wijze participatie vorm krijgt.
In samenwerking met raad en college, wordt beter vorm gegeven aan de voorstellen van inwoners met een burgerinitiatief. De participatietrede, de wijze van participeren, bijbehorende communicatie en eventuele kosten worden opgenomen in de projectplannen.

Om de goede samenwerking met inwoners structureel en juridisch te borgen, worden de verordeningen op het gebied van inwonerparticipatie (inspraakverordening, referendumverordening en een verordening burgerparticipatie) geactualiseerd.
Daaraan zal een nieuw aspect worden toegevoegd: het uitdaagrecht. Inwoners die menen dat ze een specifieke taak beter en effectiever kunnen uitvoeren dan nu gebeurt, worden daartoe in de gelegenheid gesteld. In 2021 ondernemen wij diverse acties om inwoners te informeren over het uitoefenen van invloed op het beleid van de gemeente.

Communicatie
De gemeente Wassenaar communiceert op een open en gestructureerde wijze met alle inwoners, zodat de wederzijdse verwachtingen duidelijk zijn. Er is een noodzaak voor ‘meedenken en meedoen’. Het gaat erom inwoners te steunen die mee willen denken, werken en doen.

Digitale participatie – pilot OpenStad
Participatie van inwoners, ondernemers, verenigingen en andere organisaties wordt nadrukkelijk opgezocht, van beleidsvorming tot aan uitvoering. De inwoner wordt in een vroegtijdig stadium op een goede manier betrokken bij het beleid. Daarbij wordt ook ruimte gelaten aan andere opvattingen en discussie.
De gemeente draait in 2021 mee in een pilot met een digitaal participatietraject op het platform OpenStad van de provincie Zuid-Holland en het samenwerkingsprogramma Democratie in Actie (BZK/VNG). Zij ondersteunen gemeenten en waterschappen bij het mogelijk maken van digitale participatie.

Ook in 2021 is er aandacht voor strategische communicatie bij college- en raadsvoorstellen. Hierbij ligt de focus op een goed geformuleerde kernboodschap en een communicatie- en participatieparagraaf die aansluit op de afspraken zoals die beschreven staan in de nota burgerparticipatie. Dit helpt ons om op een actieve manier onze inwoners te informeren.

Website en social media
In 2020 is de website doorontwikkeld om zo nog beter te voldoen aan de vraag van inwoners en de dienstverlening te verbeteren.
We zetten steeds meer in (met beeld en filmpjes) op social media om inwoners, bedrijven en instellingen ook op een digitale manier te voorzien van nieuws van en over de gemeente. Dit doen wij op Facebook, Linked in, Twitter en Instagram. Met de inzet van deze kanalen willen we het bereik van gemeentelijk nieuws vergroten. Bijvoorbeeld door het geadverteerd plaatsen van berichten op Facebook en Instagram over wegwerkzaamheden of andere onderwerpen. Maar ook het plaatsen van filmpjes over onderwerpen waar veel vragen over binnenkomen bij het KCC of de gemeentelijke social media kanalen. In 2021 gaan we deze inzet uitbreiden, onder andere met flitspeilingen en richten we ons nog meer op het vergroten van ons bereik van digitale berichten en video’s.

Invoering Omgevingswet
Op 1 januari 2022 treedt de Omgevingswet in werking. Het motto van de Omgevingswet is ‘Ruimte voor ontwikkeling, waarborgen van kwaliteit’. Het gaat daarbij om het zorgdragen voor een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving en goede omgevingskwaliteit. De gebruiker van de leefomgeving wordt daarbij centraal gesteld. De transitie van de Omgevingswet duurt tot 2029 met tussenliggend een aantal landelijke momenten waarop we zaken geregeld moeten hebben.
In 2021 moet door de raad in ieder geval een besluit genomen worden over:

• een generiek delegatiebesluit;
• doorwerkend adviesrecht van de raad;
• participatiebeleid onder de Omgevingswet;
• gemeentelijke commissie voor de fysieke leefomgeving.

Daarnaast worden zeker drie plannen van aanpak ter besluitvorming voorgelegd, dat zijn plan van aanpak omgevingsplan, omgevingsvisie en invoering Omgevingswet periode 2021 tot en met 2023 (inclusief een financiële herijking van de invoering).
Verder moeten we aangesloten zijn op het landelijke digitale stelsel Omgevingswet, moeten processen en systemen zijn aangepast om een omgevingsvergunning binnen 8 weken af te kunnen geven, zijn structurele kosten door de Omgevingswet vanaf 1-1-2022 in de P&C cyclus meegenomen en zijn werkafspraken met (keten)partners gemaakt. Indien deze werkafspraken tot extra kosten leiden die niet via de generieke bijdrage kunnen worden afgedekt dan zal dit aan de gemeenten worden doorberekend.

Toelichting
Tot aan de inwerkingtreding van de Omgevingswet richten wij ons op de zogenaamde minimale acties en de adviezen van de VNG. Daarbij stellen we ons gedurende de invoering telkens de volgende vragen:

• wat moeten we vanaf de invoeringsdatum Omgevingswet kunnen (vaardigheden) en weten (kennis);
• wat hebben wij als bestuurders maar ook als ambtelijk apparaat nodig om deze kennis en vaardigheden eigen te maken;
• welke vraagstukken/opgaven die we hebben liggen kunnen we nu al in lijn met de Omgevingswet oppakken om zo te oefenen, leren, benodigde vaardigheden eigen te maken;
• wat is het benodigd krediet ten laste van de reserve invoering Omgevingswet, dat gevraagd moet worden.

Via het spoorboekje Invoering Omgevingswet houden wij de gemeenteraad op de hoogte van de ontwikkelingen en stappen waarvoor de raad aan zet is.